Często słyszymy od naszych pacjentów pytanie o sposoby dbania o zęby w przeszłości.
Niewątpliwie, higiena jamy ustnej przeszła daleką drogę od czasów wykałaczek nasączonych winem zmieszanym z moczem, które kiedyś uważano za najlepsze rozwiązanie na dezynfekcję jamy ustnej i wybielanie zębów, lub całowania osła w celu niwelowania bólu zębów.
Jedne z najwcześniejszych wykopalisk, które odkryli archeolodzy, dotyczących zdrowia jamy ustnej to starożytne wykałaczki oraz zapiski zawierające opisy pielęgnacji zębów sprzed ponad 2500 lat. Słynny grecki lekarz Hipokrates zalecał czyszczenie zębów suchą pastą do zębów, zwaną proszkiem do czyszczenia zębów.
Już starożytne teksty chińskie i egipskie zalecały czyszczenie zębów i usuwanie próchnicy, aby utrzymać zdrowie. W tym celu zalecano żuć korę lub patyki z postrzępionymi końcami, używać piór, ości ryb i kolcy jeżozwierza. Do naprawy i ozdabiania zębów używano srebra, jadeitu i złota.
Mieszkańcy Półwyspu Arabskiego, Afryki Północnej i Indii czyścili zęby patyczkami do żucia zrobionymi z drzewa arakowego. Obecnie można je kupić pod nazwą miswak. Europejczycy czyścili zęby szmatkami zawiniętymi w sól lub sadzę.
Myj zęby brandy!
Minęło kilkaset lat i na początku XVIII wieku francuski lekarz, Pierre Fauchard, zalecał, aby ludzie nie myli zębów. Zamiast tego zachęcał do czyszczenia zębów wykałaczką lub gąbką nasączoną wodą lub brandy. Lekarz ten, jest obecnie uważany za ojca nowoczesnej stomatologii!
Szczoteczki do zębów z więzienia!
Pod koniec XVIII wieku Anglik William Addis jako pierwszy sprzedawał szczoteczki do zębów na dużą skalę. Wpadł na ten pomysł w trakcie pobytu w więzieniu, gdzie zrobił swoją pierwszą szczoteczkę.
Z czego tworzono proszki do zębów?
Przed powstaniem współczesnej pasty do zębów, farmaceuci wytwarzali i sprzedawali krem lub proszek do zębów. Wczesne proszki do zębów były wytwarzane z np. z talku lub pokruszonych muszli. Dodawano do nich olejki eteryczne z eukaliptusa lub kamfory. Uważano, że zwalczają one bakterie. Smak uzyskiwano dzięki olejkom cynamonu, goździków, róży lub mięty pieprzowej. Wiele z nich zawierało amoniak, chlorofil i penicylinę. Te składniki zwalczają bakterie odpowiedzialne za powstawanie kwasów, które mogą powodować próchnicę i nieświeży oddech.
Mycie zębów w trakcie wojny
Codzienne mycie zębów stało się bardziej powszechne w trakcie II wojny światowej, ponieważ armia amerykańska wymagała od żołnierzy mycia zębów w ramach codziennych praktyk higienicznych. Pierwsza nylonowa szczoteczka do zębów została wyprodukowana w 1938 roku, a pierwsza elektryczna szczoteczka do zębów w latach 60. XX wieku.
A jak wyglądało mycie zębów w średniowieczu?
Nasze skojarzenia z ludźmi ze średniowiecza nie są zbyt przychylne.
Wielu z nas wyobraża sobie starca noszącego szmaty i jedzącego złej jakości jedzenie. Okazuje się, że nie jest to do końca prawdą . Podobnie wygląda kwestia higieny.
Dieta ludzi średniowiecza była bogata w nabiał i pozbawiona była wszechobecnego teraz cukru. Dlatego też, większość ludzi miała zęby w zaskakująco dobrym stanie. Okazuje się, że posiadanie zdrowych zębów i ładny zapach z ust były oznaką bogactwa, więc chłopi i szlachta traktowali je bardzo poważnie.
Nieświeży oddech był niemile widziany tak samo jak dzisiaj.
Ludzie w średniowiecznej Europie wierzyli, że choroby rozprzestrzeniają się w powietrzu, a nieprzyjemne zapachy były jej objawem. Dotyczyło to również zapachu z ust.
Zepsute zęby oznaczały nieświeży oddech, co oznaczało potencjalną chorobę, która może zostać przeniesiona na innych. Istniały jednak naturalne sposoby zapobiegania nieświeżemu oddechowi. Popularny przepis na płyn do płukania ust wśród ludzi średniowiecza składał się z octu winnego zmieszanego z ziołami, z których najbardziej popularna była mięta.
Jak ludzie myli zęby w średniowieczu?
Czyszczenie zębów było ważnym średniowiecznym zwyczajem, który dotyczył wszystkich klas społecznych. W Londynie znaleziono pozostałości średniowiecznych szczoteczek do zębów wykonanych z drewna. Miały wywiercone, małe otwory zawierające włókna lub szczecinę dzika.
Niektóre szczoteczki były wykonane z kości słoniowej, co wskazuje, że były cennym towarem handlowym, który pochodził z odległych miejsc, takich jak Chiny, gdzie zostały po raz pierwszy wyprodukowane.
Chłopi, których nie było stać na lepsze szczoteczki, tworzyli swoje własne wersje. W wiejskiej Anglii, używano gałązek leszczyny, która była jednym z najbardziej pospolitych drzew. Żucie gałązek, aż do odsłonięcia łodygi prowadziło do zmiękczenia włosia, co czyniło je idealnym narzędziem do czyszczenia zębów. Podobnej techniki używali ludzie na całym świecie, prawdopodobnie również na terenie Łodzi. Był to tani, łatwy i prosty sposób na zachowanie higieny ust.
W celu odświeżenia oddechu ludzie stosowali goździki, z których produkowano proszek do zębów. Goździki pochodzą z Indonezji i dotarły do Europy ok. XII w dzięki kupcom arabskim i do późnego średniowiecza nadal były dość drogie. Po odebraniu Indonezji Portugalczykom przez Holendrów, wycięto większość drzew goździkowych, poza Wyspą Korzenną, co jeszcze bardziej ograniczyło dostępność tej przyprawy. Używano ich jako leku na prawie każdą dolegliwość.
Jedną z takich dolegliwości był nieświeży oddech. Geoffrey Chaucer, angielski poeta, filozof i dyplomata, żyjący w XIV wiecznej Anglii pisał o zaletach goździków i o tym, jak ich żucie jest skutecznym sposobem na odświeżenie oddechu. W pewnym sensie goździki były postrzegane jako perfumy do ust. Zalety goździków doceniali też Chińczycy. Stając przed obliczem cesarza, ludzie musieli żuć goździki, żeby wytwarzać ładny zapach z ust.
Sekret sukcesu goździków tkwił w ich oleju. Zmiażdżone goździki uwalniały olej, który następnie mieszano z solą, aby stworzyć drobny proszek do zębów. Chłopi nabierali proszek na swoje leszczynowe gałązki, i tym sposobem czyścili swoje zęby. Efekty czyszczenia zębów mieszanką goździków, soli i gałązek leszczynowych dawały zaskakująco dobre efekty.
Olejek goździkowy jest wciąż używany do leczenia zepsutych zębów. Głównymi producentami goździków są obecnie Tanzania(Zanzibar, Pemba), oraz Madagaskar, Indonezja, Komory, Seszele, Sri Lanka i Kenia.
Aby umówić wizytę w naszym gabinecie , zadzwoń: +48 692 682 670
Dane kontaktowe:
PRO ENDODENTICA
UL. RĄBIEŃSKA 129
94-244 ŁÓDŹ
email: proendodentica@gmail.com
WWW.PROED.COM.PL
Zapraszamy!
